Nadchodzą rewolucyjne zmiany w Kodeksie pracy, a wśród nich nowe metody obliczania stażu pracy oraz możliwość skrócenia jego czasu dla wielu pracowników.

Jakie konkretne zmiany przygotowuje Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej?

W Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej procedowana jest kolejna nowelizacja Kodeksu pracy, której celem jest zmiana zasad dotyczących obliczania stażu pracy. Informacja ta pojawiła się w zestawieniu prac legislacyjnych Rady Ministrów, gdzie opublikowano główne założenia projektu.

Czego konkretnie mają dotyczyć zmiany? W planach jest, aby począwszy od 2026 roku okresy pracy były wliczane do stażu zawodowego, co stanowi kluczowy czynnik dla wielu przywilejów pracowniczych i możliwości awansu zawodowego.

Konieczność wprowadzenia zmian do Kodeksu pracy

13 maja 2024 r. pojawił się wpis w rejestrze prac legislacyjnych rządu, potwierdzający wspomniane wcześniej doniesienia. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej ma w planach zmiany w Kodeksie pracy. W komunikacie rządowym podkreślono, że aktualnie prace o identycznym charakterze mogą być realizowane na różnych podstawach prawnych oraz w zróżnicowanych strukturach, co często jest bezpośrednią konsekwencją obowiązujących przepisów prawa.

Celem wyjaśnienia, posłużmy się następującym przykładem, pracownik zatrudniony u danego pracodawcy ma możliwość wykonywania swojego zawodu zarówno na podstawie umowy o pracę, umów cywilnoprawnych, jak i prowadząc własną działalność gospodarczą. Z tego powodu opieranie się wyłącznie na okresach zatrudnienia w ramach stosunku pracy do ustalania stażu pracy prowadzi do naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu.

W komunikacie rządowym zaznaczono także, że obecne rozwiązanie stanowi przeszkodę w uzyskaniu niektórych przywilejów pracowniczych oraz zajmowaniu stanowisk, na których wymagane jest posiadanie określonego stażu pracy. Dotyczy to również prawa do nagrody jubileuszowej czy dodatku za staż pracy.

Procedowane zmiany sposobu obliczania stażu pracy

W związku z powyższym resort proponuje, aby do okresu zatrudnienia wliczano także czas ogólny wykonywania pracy oraz prowadzenia działalności, pod warunkiem że te działania

stanowiły podstawę do ubezpieczeń społecznych, obok tradycyjnych form zatrudnienia na podstawie stosunku pracy i służbowych.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej planuje wprowadzenie nowej regulacji prawnej do Kodeksu pracy. Zgodnie z nią, do okresu zatrudnienia, czyli tzw. stażu pracy, będą wliczane nie tylko okresy wykonywania pracy na podstawie umowy o pracę i stosunków służbowych, ale także okresy pracy i prowadzenia działalności, o ile były one podstawą do ubezpieczeń społecznych. Chodzi tu o okresy:

  • prowadzenia działalności pozarolniczej, w tym w szczególności – indywidualnej działalności gospodarczej,
  • wykonywania pracy na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do których zgodnie Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia,
  • pełnienia mandatu posła, posła do Parlamentu Europejskiego lub senatora,
  • wykonywania odpłatnie pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania,
  • pełnienia czynnej służby wojskowej przez żołnierza niezawodowego,
  • odbywania służby zastępczej,
  • wykonywania pracy z tytułu członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub spółdzielni kółek rolniczych.

Kiedy procedowane zmiany wejdą w życie?

Planowane jest, że projekt zostanie zaakceptowany przez Radę Ministrów i przekazany do Sejmu w III kwartale 2024 roku.