Zakupy online stanowią ogromną część rynku i wydaje się przesądzone, że taka forma zakupów zniweluje sprzedaż stacjonarną. Pozostają jednak grupy produktów, których sprzedaż online budzi kontrowersje z uwagi na regulacje prawne związane z ich dystrybucją. Przykładem jest chociażby sprzedaż alkoholu przez Internet.
Przełomowe orzecznictwo NSA
W ubiegłym roku opublikowane zostało orzeczenie NSA z 8 września 2022 r., sygn. akt II GSK 2034/18, zgodnie z treścią którego wykorzystanie Internetu przy sprzedaży konsumentowi napojów alkoholowych nie jest zakazane, gdyż przepisy ustawy z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi takiego zakazu nie przewidują. Orzeczenie wywołało falę optymizmu wśród sprzedawców, którzy chcieliby poszerzyć swoje kanały dystrybucji o sprzedaż online. Pamiętajmy jednak, że w polskim porządku prawnym wyroki sądowe nie mają mocy przepisów prawa i nie wiążą sądów. Oznacza to, że tak naprawdę dany wyrok wiąże tylko daną stronę w konkretnym postępowaniu. Nie wyklucza to natomiast przywoływania argumentacji wskazanej w ww. orzeczeniu w ewentualnym postępowaniu spornym. Wydanie ww. wyroku NSA może więc zwiększyć szansę na pozytywne rozstrzygniecie postępowania, bowiem sądy i organy często przy decyzji co do treści orzeczenia pomocniczo kierują się wykładnią prawną wyrażoną w innych wyrokach.
Jakie spełnić warunki, aby sprzedawać alkohol online?
Sprzedaż alkoholu jest teoretycznie możliwa tylko w przypadku podmiotów posiadających zezwolenie na sprzedaż alkoholu w punkcie stacjonarnym. W przypadku transakcji online kluczowa będzie treść umowy zawieranej z nabywcą, a więc zasadniczo treść regulaminu sklepu internetowego. Regulamin jak i cały proces zakupowy powinien być przede wszystkim zgodny z prawem, w szczególności z regulacjami dotyczącymi praw konsumentów. W procedurze sprzedaży napoje alkoholowe powinny być wyodrębnione od innych towarów, bowiem sprzedawany alkohol, aby zapewnić odpowiednią weryfikację osoby kupującej (przede wszystkim pod kątem jej wieku) musi być wydany do rąk kupującego. Wydanie napoju alkoholowego powinno nastąpić w sklepie stacjonarnym posiadającym zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych, który w umowie z klientem powinien stanowić miejsce wykonania umowy. Jeśli towar ma być dostarczany przez kuriera, powinien on występować w charakterze pełnomocnika kupującego, nie sprzedawcy i działać na jego zlecenie, co powinno zostać wprost wskazane w ramach procedury zakupu. Najlepiej jakby kupujący miał możliwość wyboru kuriera i warunków dostawy.
Należy jednak zaznaczyć, że nie ma w aktualnym stanie prawnym gwarancji, że nawet w przypadku spełnienia powyższych wymagań sprzedaż alkoholu online nie zostanie zakwestionowana. Przepisy prawa nie regulują bowiem wprost kwestii handlu alkoholem w Internecie, a jak już wcześniej wspomniano, nie ma gwarancji, że kolejne orzeczenia organów będą również korzystne dla sprzedawców. Dlatego też postuluje się, aby ustawodawca dokonał stosownej nowelizacji przepisów, dostosowując je do aktualnej sytuacji rynkowej.
W przypadku chęci sprzedaży alkoholu online należy pamiętać też o szczególnych regulacjach reklamy dotyczących napojów wyskokowych, określonych w o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, które dotyczą działań promocyjnych nie tylko w telewizji, radiu, czy prasie, ale również w Internecie.
